راهنمای سفر به یزد، شهر یزد مرکز استان یزد واقع در مرکز ایران است. یزد واژه ای است بسیار اصیل و باستانی، ریشه های آن “یشت”، “یزت” و “یسن” به مفهوم پرستش، ایزد و غیره هستند. یزد به معنی سپند و پاک است.
شهر یزد در سلسله ساسانیان به دستور پادشاه یزدگرد اول، با نام “یزدان گرد”، بنا نهاده و وی این شهر را به دختر خود هدیه کرد.
شهر یزد در دره ای پهناور در بین کوه های شیر کوه و خرانق واقع شده است. از دید مختصات جغرافیایی نقطه مرکزی ایران در شهر یزد قرار دارد. از دیرباز شهر یزد به شهر بادگیر ها و آب انبار ها شناخته شده است. به دلیل قدمت بالا، شهر یزد ابنیه تاریخی بسیاری را در خود جای داده است.
77 محله در شهر یزد، به دلیل واقع شدن در بافت تاریخی و یا حریم آن ها، به عنوان بافت تاریخی یزد ثبت شده اند. مهمترین محله تاریخی شهر یزد، محله فهادان است.
در هر یک از خانه و آثار تاریخی شهر یزد، بادگیر هایی وجود دارد، یکی از معروفترین این بادگیر ها بادگیر باغ دولت آباد میباشد.
-
باغ دولت آباد یزد :
باغ دولت آباد شهر یزد، یکی از 9 باغ ایرانی است که به ثبت جهانی یونسکو رسیده است. این باغ قدمتی در حدود 270 سال دارد و به دستور محمد تقی خان بافقی ساخته شده است.
باغ دولت آباد در اواخر قدرت سلسله افشاریه ساخته شده است اما با این وجود، با معماری خاص دوره زندیه نیز شباهت های بسیاری دارد. بنای باغ دولت آباد دارای دو بخش اندرونی و بیرونی است.
شاخص ترین ویژگی باغ دولت آباد، بادگیر هشت ضلعی آن است. بادگیر باغ دولت آباد بلندترین بادگیر جهان با ارتفاع 33 متر است که این توانایی را دارد که فضای اطاف را مانند یک کولر امروزی، خنک کند.
در رو به روی بادگیر، حوضی وجود دارد که زیبایی خاصی به محیط باغ دولت آباد می بخشد، اگر درانتهای باغ دولت آباد بایستیم میتوانیم تمام بادگیر را در انعکاس آب حوض ببینیم.
جهت فراهم کردن آب مورد نیاز در باغ دولت آباد، قناتی به طول 65 کیلومتر حفر کرده بودند تا آب را بتوانند به باغ هدایت کنند.
امروزه این قنات خشک شده است و آب مورد نیاز باغ دولت آباد از طریق یک چاه بسیار عمیق تامین میشود. باغ دولت آباد در محله چهار منار و خیابان شهید رجایی یزد واقع شده است.
در صورتی که قصد دارید از تهران به یزد با هواپیما سفر کنید و به دنبال بلیط ارزان هواپیما هستید میتوانید بلیط هواپیما تهران یزد را از گت بیلیت تهیه کنید.
-
محله فهادان:
محله فهادان یکی از کهنترین و اصیل ترین محله های شهر یزد است که در گذشته از محلات اعیان نشین شهر یزد بوده است. فهادان در لغت به معنی فرد سرشناس و دانا است.
بناهای تاریخی ارزشمند بسیاری مربوط به دوران های مختلف تاریخی، در دل محله فهادان یزد قرار دارند. این ابنیه تاریخی شامل آب انبار ها، مساجد، حسینیه ها، بازارچه ها، خانه های تاریخی و بقعه ها میشود.
مسیر عبور فهادان از یک طرف دروازه مالمیر ساخته شده در قرن هفتم و ازطرفی دیگر دروازه کشکنو ساخته شده در قرن پنجم است. این دو دروازه در گذشته، دروازه های اصلی شهر یزد بوده اند.
-
مدرسه ضیائیه:
مدرسه ضیائیه یا زندان اسکندر مدرسه ای با قدمتی در حدود 10 قرن است که در محله فهادان یزد واقع شده است.
در روایت هایی قدمت مدرسه ضیائیه به زمان حمله اسکندر مقدونی به ایران برمیگردد. در آن زمان از این بنا به عنوان زندان استفاده میشده است و به همی دلیل این مدرسه با نام زندان اسکندر نیز شناخته میشود.
مدرسه ضیائیه در سال 631 هجری قمری به وسیله عارف نامدار آن زمان، ضیاءالدین حسین رضی در ویرانه های زندان اسکندر تاسیس و بعد ها توسط پسرانش تکمیل گردید.
مدرسه ضیائیه در سلسله ایلخانیان بنا نهاده شد و در مورخ 23 اسفند ماه سال 1346 شمسی به ثبت ملی رسید.
امروزه اثر خاصی از زندان اسکندر در مدرسه ضیائیه به چشم نمیخورد و تنها یک گودال فرو رفته در بنا وجود دارد که به نظر برخی از تاریخ نویسان سیاهچال زندان اسکندر بوده است.
مدرسه ضیائیه از خشت خام یزد ساخته شده است و ارتفاع آن 18 متر است. گنبد مدرسه ضیائیه نیز از جنس خشت است.
در این بنا از کاشی کاری استفاده نشده است و تزئینات آن گچبری و نقاشی با آبرنگ به رنگ هاط طلایی و لاجوردی است. مدرسه ضیائیه یزد دارای معماری به سبک آذری است. این مدرسه در خیابان امام شهر یزد قرار دارد.
-
حمام خان یزد:
حمام خان یزد معروف به گرم خانه یا گرمابه نور، به سال 1212 به دستور محمدتقی خان بافقی با زیر بنایی برابر 900 متر مربع و مساحت 1170 متر بنا شد.
حمام خان یزد در سلسله قاجار و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است. حمام خان یزد در لَرد یا میدان خان شهر یزد واقع شده است.
معماری حمام خان ساده و در عین حال زیبا است و بگونه ای ساخته شده بود که مردم عامه نیز بتوانند از آن استفاده کنند.
حمام خان دالانی دارد که به سربینه ای میرسد. سربینه رخت کن حمام خان بوده است که کاربران از آن برای آماده شدن جهت ورودبه گرم خانه استفاده میکرده اند. بعد از گرم خانه و از طریق شاه نشین به فضای بزرگی میرسیم که استخر حمام خان بوده است.
خزینه حمام خان مکانی بوده است که آب گرم در آن نگهداری میشده و گرمخانه را به تون وصل میکرده است. از تزئینات حمام خان میتوان با کاشی کاری ها و نقاشی های درواری آن اشاره کرد.
امروزه حمام خان با تغییر کاربری به یک چایخانه و رستوران سنتی تبدیل شده است. حمام خان در خیابان قیام شهر یزد واقع شده است.
-
سوغات یزد:
شهر یزد سوغاتی های معروف بسیاری دارد و گردشگران شاید در انتخاب بهترین آن ها دچار مشکل شوند.
سوغاتی های خوراکی معروف شهر یزد قطاب، پشمک،شیرینی پنجره ای، شیرینی حاجی بادام و غیره هستند که در میان آن ها قطاب های سنتی و خوشمزه و پرطرفداراست.
به غیر از قطاب ترمه های شهریزد نیز بسیار با کیفیت و زیبا هستندو بهترین ترمه ها در این شهربافته میشوند. یکی از مرغوبترین این ترمه ها ترمه هاشمی شهر یزد است.
پارچه های مختلف دیگری مانند زر دوزی ها، مخمل، دارایی بافی یا ایکاک و غیره نیز در شهر یزد تولید میشوند.
دارایی بافی یا ایکاک شهر یزد، صنعتی 800 است که تقریبا به فراموشی سپرده شده است، ولکن با کشت و گذار در دل بافت تاریخی یزد هنوز هم میتوان کارگاه هایی یافت که هنوز این پارچه رنگارنگ با نخ ابریشم رابصورت سنتی تولید میکنند.
طلای شهر یزد نیز به دلیل کیفیت، دوام و زیبایی آن در ایران مشهور بوده است. طلای شهر یزد 20 عیار است و این دلیل زردی و درخشش بالای آن است. زنجیر چینابی طلای یزد، در لیست میراث ناملموس ایران ثبت شده است.
در صورتی که تمایل دارید با مکان های دیدنی دیگر یزد آشنا شوید می توانید به پست دیگر مکان های دیدنی یزد مجله گردشگری گت بیلیت مراجعه کنید.